Πως θα μπορούσαμε να χαρακτηρίσουμε το άγχος;
Η ψυχολογική εκείνη κατάσταση που χαρακτηρίζεται από ανησυχία, ένταση, φόβο ή τρόμο και συνοδεύεται από διέγερση του συμπαθητικού συστήματος, εξαιτίας της αίσθησης του επερχόμενου κινδύνου που διακατέχει το άτομο και του οποίου η πηγή είναι κατά κύριο λόγο άγνωστη ή αντικειμενικά παρουσιάζει ελάχιστο ή και κανένα κίνδυνο (Κλεφταράς, 2000).
Το εργασιακό άγχος είναι γνωστό και ως επαγγελματικό άγχος (occupationalstress) και είναι μια κατάσταση στην οποία συνυπάρχουν διάφορες αγχογόνες καταστάσεις που έχουν σχέση με την εργασία, δηλαδή δημιουργούνται από το επάγγελμα.
Μπορεί να οριστεί ως μια αρνητικής διάθεσης απόκριση, η οποία εκπορεύεται από συγκεκριμένες εργασιακές απόψεις. Πρόκειται για καταστάσεις που θεωρούνται αποτελέσματα από τις περιορισμένες προοπτικές εξέλιξης, την οικονομική κατάσταση, την έλλειψη απαραίτητων εποπτικών και άλλων οργάνων για την καλύτερη επιτέλεση του έργου, καθώς επίσης και τη συμμετοχή των εργαζόμενων στη διαδικασία λήψης αποφάσεων σε θέματα που αναφέρονται στο έργο τους. (Κάντας, 2001).
Επιπτώσεις του άγχους
Τα συμπτώματα του άγχους κατατάσσονται σε 3 κατηγορίες:
Σωματικά συμπτώματα: πονοκέφαλοι, ταχυπαλμίες, αϋπνίες, αρτηριακή πίεση, αυξημένο κάπνισμα, κ.ά.
Ψυχολογικά συμπτώματα: κατάθλιψη, μειωμένη αυτοπεποίθηση, αδυναμία συγκέντρωσης, εκνευρισμός και εχθρότητα με το περιβάλλον
Συμπεριφορικά συμπτώματα: Μείωση του ενδιαφέροντος, μετάθεση ευθυνών, αύξηση απουσιών από την εργασία
Επαγγελματική Εξουθένωση (Burn out)
Η επαγγελματική εξουθένωση που είναι αποτέλεσμα παρατεταμένου εργασιακού άγχους έχει αρνητικές συνέπειες στην ατομική, οικογενειακή και επαγγελματική ζωή των εργαζομένων.
Σε έρευνα που διεξήχθη στην Ελλάδα (Πατσάλης & Παπουτσάκη, 2010) διερευνήθηκαν οι 3 διαστάσεις της επαγγελματικής εξουθένωσης, οι οποίες είναι:
1. Η κατάσταση συναισθηματικής εξάντλησης, που είναι το πρώτο στάδιο της επαγγελματικής εξουθένωσης και χαρακτηρίζεται από συναισθηματική κόπωση, απώλεια ενέργειας και επηρεάζει επίσης την ψυχική και σωματική υγεία του ατόμου.
2. Η μειωμένη ικανότητα επίδοσης, που αναφέρεται στην ελαττωμένη επαγγελματική αποτελεσματικότητα, παραγωγικότητα ή ικανότητα, το χαμηλό ηθικό και η αδυναμία ικανοποίησης των απαιτήσεων της δουλειάς.
3. Η αποπροσωποποίηση, είναι η Τρίτη συνισταμένη του συνδρόμου και προσδιορίζει έναν τρόπο έκφρασης της επιβαρυμένης ψυχολογικής κατάστασης και των έντονων συναισθημάτων, ενώ εκδηλώνεται με συναισθηματική απομάκρυνση, αδιαφορία και αρνητικές στάσεις απέναντι στους άλλους ανθρώπους (προσβλητική συμπεριφορά και κυνισμό).
Opmerkingen